Οδηγίες για τον τρόπο εξέτασης των μαθητών στα Νέα Ελληνικά

 

 

To Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής απέστειλε στο Υπουργείο Παιδείας οδηγίες που αφορούν στον τρόπο εξέτασης των μαθητών/τριών στο μάθημα Γενικής Παιδείας «Νέα Ελληνικά» της Α΄ και Β΄ τάξης ημερήσιων και εσπερινών ΕΠΑΛ για το σχολικό έτος 2016-2017.

ΤΡΟΠΟΣ ΕΞΕΤΑΣΗΣ

Για την εξέταση στα Νέα Ελληνικά, η οποία διαρκεί τρεις (3) ώρες, δίνονται στους μαθητές/τριες δύο (2) κείμενα τα οποία ανταποκρίνονται στην αντιληπτική ικανότητα τους, σχετίζονται με θεματικό κύκλο οικείο από τη σχολική διδασκαλία και είναι δυνατό να συνοδεύονται από εικόνες και άλλο οπτικοακουστικό υλικό. Το ένα κείμενο αναφέρεται στο γνωστικό αντικείμενο της Γλώσσας, ενώ το άλλο, ποιητικό ή πεζό , στο γνωστικό αντικείμενο της Λογοτεχνίας. Tα δύο κείμενα συνοδεύονται από σύντομο εισαγωγικό σημείωμα χωρίς ερμηνευτικά σχόλια.

Οι μαθητές/τριες καλούνται να απαντήσουν σε τρεις (3) δραστηριότητες που συνοδεύουν κάθε κείμενο, από τις οποίες:

1. δύο (2) αφορούν την κατανόηση και την προσέγγιση της γλώσσας του κειμένου και βαθμολογούνται η καθεμιά με 15 μονάδες

2. μία (1) αφορά την παραγωγή γραπτού λόγου και βαθμολογείται με 20 μονάδες.

Συνολικά οι δραστηριότητες κατανόησης και προσέγγισης της γλώσσας των δυο κειμένων βαθμολογούνται με 60 (4 X 15) μονάδες και οι δραστηριότητες παραγωγής λόγου με 40 (2 X 20) μονάδες.

Ειδικότερα:

Α. στο γνωστικό αντικείμενο της Γλώσσας ζητούνται:

α) μια δραστηριότητα που αφορά την ανάγνωση - κατανόηση του κειμένου σε συνδυασμό με το επικοινωνιακό πλαίσιό του, με την οποία ελέγχεται η ικανότητα των μαθητών/τριών να εντοπίζουν, να παρουσιάζουν και να κρίνουν τις πληροφορίες που περιέχονται στο κείμενο, τις βασικές ιδέες και τα επιχειρήματα του συγγραφέα, το πρόβλημα που θέτει, τις θέσεις που υποστηρίζει και να συσχετίζουν το βασικό μήνυμα του κειμένου με τις περιστάσεις επικοινωνίας και τον σκοπό για τον οποίο γράφτηκε είτε να αποδίδουν περιληπτικά το κείμενο λαμβάνοντας υπόψη συγκεκριμένο επικοινωνιακό πλαίσιο κ.λπ.

β) μια δραστηριότητα που αφορά την προσέγγιση της δομής και της γλώσσας του κειμένου, με την οποία ελέγχεται η ικανότητα των μαθητών/τριών σε ένα από τα ακόλουθα: είτε να αναγνωρίζουν τη βασική δομή του κειμένου ή τη δομή και τον τρόπο ανάπτυξης μιας παραγράφου, είτε να εντοπίζουν τις διαρθρωτικές λέξεις/φράσεις που βοηθούν στη συνοχή του κειμένου, είτε να αποδίδουν με πλαγιότιτλους ή με τη μορφή διαγράμματος τη νοηματική αλληλουχία του κειμένου (συνεκτικότητα), είτε να μετασχηματίζουν λέξεις ή φράσεις ή μέρη ή και ολόκληρο το κείμενο, αλλάζοντας την ορθογραφία, τη σύνταξη, το λεξιλόγιο (συνώνυμα, αντώνυμα), τα σημεία στίξης, σύμφωνα με συγκεκριμένες περιστάσεις επικοινωνίας και να σχολιάζουν το επικοινωνιακό αποτέλεσμα είτε να ερμηνεύουν λέξεις - φράσεις του κειμένο υ με βάση τα κειμενικά συμφραζόμενα και το επικοινωνιακό πλαίσιο κ.λπ.

γ) μία δραστηριότητα παραγωγής λόγου, με την οποία ζητείται από τους μαθητές/τριες να συντάξουν δικό τους κείμενο, ενταγμένο σε επικοινωνιακό πλαίσιο, στο οποίο κρίνουν ή σχολιάζουν σημ εία του κειμένου ή αναπτύσσουν τεκμηριωμένα προσωπικές απόψεις, παίρνοντας αφορμή από το αρχικό κείμενο. Η έκταση της ανάπτυξης αυτής καθορίζεται κατά προσέγγιση, χωρίς να υπερβαίνει τις 250 - 300 λέξεις.

Β. στο γνωστικό αντικείμενο της Λογοτεχνίας ζητούνται :

α) μια δραστηριότητα που αφορά την ανάγνωση - κατανόηση του κειμένου, με την οποία ελέγχεται η ικανότητα των μαθητών/τριών σε ένα από τα ακόλουθα: είτε να εντοπίζουν στο κείμενο πληροφορίες, όπως πρόσωπα, χώρος, χρόνος, κοινωνικό πλαίσιο δράσης των προσώπων, τα γεγονότα/αίτια που κατευθύνουν τη δράση των αφηγηματικών ηρώων, τα βασικά θέματα, ιδέες, που απασχολούν τον λογοτέχνη και τη στάση που υιοθετεί απέναντι σε αυτά/αυτές, τεκμηριώνοντας την άποψή τους με στοιχεία του κειμένου είτε να αναλύουν κάποιον από τους χαρακτήρες με βάση τα δεδομένα του κειμένου είτε να επισημαίνουν τα σύμβολα, τις φωνές, τις σιωπές σε ένα ποιητικό ή θεατρικό κείμενο κ.λπ.

β) μια δραστηριότητα που αφορά την προσέγγιση της γλώσσας του κειμένου, με την οποία ελέγχεται η ικανότητα των μαθητών/τριών σε ένα από τα ακόλουθα: είτε να διακρίνουν “τι” λέει το κείμενο από το “πώς” το λέει το κείμενο και να αναγνωρίζουν τα βασικά σημεία οργάνωσης της αφηγηματικής πλοκής ή της ποιητικής γραφής είτε να εντοπίζουν μέσα στο κείμενο συγκεκριμένους δείκτες (αφηγηματικούς τρόπους, αφηγηματικές τεχνικές, τα ρηματικά πρόσωπα 3 κ.ά.) είτε να εντοπίζουν εκφραστικά μέσα – τρόπους (μεταφορές, παρομοιώσεις, επαναλήψεις, αντιθέσεις, εικόνες κ.λπ.) και να ερμηνεύουν τη λειτουργία τους στο κείμενο.

γ) μια δραστηριότητα ερμηνείας και παραγωγής λόγου.

Προτείνεται ένα θέμα αναγνωστικής ανταπόκρισης και ένα θέμα δημιουργικής γραφής και κάθε μαθητής/τρια επιλέγει ένα από τα δύο. Στην πρώτη περίπτωση (θέμα αναγνωστικής ανταπόκρισης), ζητείται από τους μαθητές/τριες να αξιολογήσουν ιδέες, αξίες, στάσεις, συμπεριφορές που αναδεικνύονται στο κείμενο, να τις συγκρίνουν με αυτές του σήμερα ή να τις συσχετίσουν με προσωπικές εμπειρίες, βιώματα, συναισθήματα κ.λπ. Στη δεύτερη περίπτωση (θέμα δημιουργικής γραφής), ζητείται είτε μετασχηματισμός του αρχικού κειμένου (είτε να αναδιηγηθούν τμήμα της ιστορίας από την οπτική γωνία συγκεκριμένου ήρωα με μορφή ημερολογίου, επιστολής κ.τ.λ., είτε να τροποποιήσουν αρχικό κείμενο με την αλλαγή οπτικής γωνίας στην αφήγηση ή του τέλους στην ιστορία, με τη δημιουργία διαλόγων, την εισαγωγή στοιχείων περιγραφής ή οπτικών, ακουστικών και άλλων εικόνων, με την απόδοση ενός παραδοσιακού ποιήματος σ’ ελεύθερο στίχο κ.ά. ) είτε σύνταξη νέου κειμένου στο οποίο οι μαθητές/τριες εκφράζουν σκέψεις κα ι συναισθήματα αξιοποιώντας τα χαρακτηριστικά του κειμενικού είδους το οποίο καλούνται να γράψουν. Η έκταση του μαθητικού κειμένου μπορεί να κυμαίνεται από 100 έως 150 λέξεις».