Το ερώτημα αυτό βασανίζει τους περισσότερους μαθητές, όταν στο τέλος της Α' Λυκείου καλούνται να επιλέξουν προσανατολισμό σπουδών. Στη φάση αυτή οι συνήθεις δηλώσεις τους είναι:
- Θέλω να περάσω σε Στρατιωτικές Σχολές για να έχω άμεση επαγγελματική αποκατάσταση.
- Μου αρέσουν οι Οικονομικές Σχολές, αλλά δεν μου αρέσουν τα μαθηματικά.
- Θα γίνω Αρχιτέκτονας και θα εργαστώ το γραφείο του πατέρα μου.
- Θα περάσω σε οποιαδήποτε σχολή αρκεί να είναι στην Αθήνα.
- Θα ακολουθήσω τη Κατεύθυνση Ανθρωπιστικών Σπουδών. Τι σχολές περιλαμβάνει όμως;
Η αλήθεια είναι πως ελάχιστοι από τους μαθητές, όταν στη Β' Λυκείου δηλώνουν κατεύθυνση, έχουν διερευνήσει τις κλίσεις και τα ενδιαφέροντά τους, έχουν πληροφορηθεί για τα αντικείμενα των σχολών που αντιστοιχούν σε κάθε επιστημονικό πεδίο κι έχουν κάνει μια έρευνα της αγοράς εργασίας. Για αρκετούς κριτήριο επιλογής είναι τα σχολικά μαθήματα που περιλαμβάνει η κάθε κατεύθυνση. Αξιοσημείωτη είναι η επιρροή από τους γονείς και τους συνομηλίκους.
Ο Σύμβουλος Επαγγελματικού Προσανατολισμού μπορεί να καθοδηγήσει το μαθητή στο στάδιο αυτό ποικιλοτρόπως. Αρχικά, να αναπτύξει την αυτογνωσία του, ανιχνεύοντας τις ικανότητες και τις αδυναμίες του, οριοθετώντας ένα σύστημα εργασιακών αξιών και καλλιεργώντας τα προσωπικά του χαρακτηριστικά. Επιπλέον, να ανακαλύψει "τι θέλει" και να επισημάνει τα μέσα εκείνα που μπορούν να τον βοηθήσουν στην υλοποίηση της απόφασης, αλλά και όσα τον εμποδίζουν. Καθοριστικός είναι και ο ρόλος της πληροφόρησης, ώστε να σκεφτεί ο μαθητής εναλλακτικές λύσεις. Σημαντικό είναι, επίσης, να αντιληφθεί ο μαθητής οτι η επαγγελματική ανάπτυξη είναι μια "δια βίου" διαδικασία. Οι εξελίξεις στην αγορά εργασίας είναι ραγδαίες και αρκετές φορές απρόβλεπτες. Κατά τη διάρκεια της ζωής του μπορεί να αλλάξει πολλά επαγγέλματα και εργασιακά περιβάλλοντα. Σε κάθε περίπτωση ο ρόλος του Επαγγελματικού Συμβούλου είναι καθοδηγητικός και συμβουλευτικός.
Η τελική απόφαση ανήκει στο μαθητή!